Vladimir Perić i Milica Stojanov / Foto Safari
Svaka naša potraga (gotovo neizostavno u sedmičnom ritmu), za skrivenom lepotom odbačenih predmeta, za znanjem i iskustvom napakovanim u njima, pruža mnoštvo heterogenog materijala koji predstavlja polaznu tačku za stvaralaštvo i nova otkrića. U predmete koje biramo utkana je važnost izvora, vizuelnog kvaliteta, istorijske odnosno kulturološki dodeljene pozadine u čije slojeve uranjamo, a potom ih doterujemo za novi put, smisao i ulogu u umetničkom kontekstu.
I ove izanđale futrole za analogne fotoaparate, koje su poslužile kao materijal za duhovitu seriju životinjskih portreta, pronađene su na otpadu, neupotrebljive i zaboravljene. One su tipske, ponavljaju se u čitavom svetu, ali svaka od njih poseduje nešto specifično. One jesu statični predmeti, ali nisu nemi materijal. Kad se zagledamo u njih možemo otkriti i zamisliti čitav film prethodnih upotreba i situacija – romantičare koji Zenit fotoaparatom beleže barke na plavičastom horizontu i sličnim ljupkim sadržajima daju preveliki značaj; ili smele novinare sa Nikon-om koji svojim fotografijama revidiraju odnos između dostupnog i nedostupnog; ili anonimne putnike koji svojim Asahi Pentaks-om ovekovečuju safari poput egzotičnog plena za dnevnu sobu koja pojašnjava njihovu ličnost i afinitete; ili ushićene umetnike koji Voigtlälander fotoaparatom mistifikuju realnost, apstrahujući detalje i forme iz zbrke poznatog, običnog okruženja.
Svako od ovih prethodnih iskustava stvara živopisan istorijski pačvork upotrebljenog pa potom odbačenog predmeta, koje kolekcionar/umetnik sakuplja, rastura i potom uobličava u niz životinjskih portreta, ironično zatvarajući krug od proizvodnje futrole do proizvodnje lika životinje. Foto Safari tako predstavlja jedan kontinuirani ciklus destrukcije i konstrukcije.
Najpre, u primarnom kontekstu destrukcija je bila prisutna da bi se obezbedio materijal za futrole. Životinje koje trčkaju i brčkaju se u blatu, morale su podariti svoju kožu za nečiju fino izrađenu futrolu. Destrukcija je prisutna potom u kontekstu odbacivanja fotoaparata i njegove futrole i njihove degradacije od nekada aktivnog elementa jedne društvene prakse, do zaboravljenog, gotovo bezvrednog predmeta na „smeću“ istorije koje društvo neumorno stvara. Na kraju, umetnik od materijala životinjskog porekla gradi portrete raznolikih životinja tako što uništava, cepa, fragmentizuje i potom spaja i ušiva da bi došao do željenog oblika. Umetnikova destrukcija poslužila je konstrukciji nove forme, značenja i svrhe u obliku umetničkog objekta.
Čudnim i vijugavim putem izmešali su se kontekst proizvodnje futrole od životinjske kože i portret životinje, instrument i objekat fotografisanja, prošlost i sadašnjost. Na novim portretima nedostaju okruženja sentimentalnih, etičkih, političkih ili likovnih asocijacija koje su imale fotografije u čijem stvaranju su futrole učestvovale, ali tragovi ranijih vremena ostaju vidljivi na pohabanom materijalu i u asocijativnom nazivu Foto safari. Kao niz kožnih posmrtnih maski stvorenih od ruina prethodnog vremena, kao veselo ogledalo prolaznosti i zaborava, ovi živahni životinjski likovi su svedočanstvo nestajanja.
Tekst je odlomak iz pratećeg kataloga izložbe “Foto Safari” održane u Prodajnoj galeriji “Beograd” u tokom septembra 2015. godine.