The Housemarten: Turner Prize 2017
>>> Skrolujte dole za srpsku verziju
I really like the work of this year’s Turner Prize winner, Helen Marten (1985), and I think I know exactly why. None of the fangled explanations of her process that I have read so far actually reveal anything about the work itself; but her installations revel in a familiar mild glow of pale hues, tactile small treasures and slim verticals of Finnish interior design. It is perhaps not her intent, but the way that Marten’s objects spread across the open gallery spaces like gentle spatial drawings owe, to my mind, a lot to flatlay styling so often found on Pinterest or Instagram boards of followers of the calmly serene Scandinavian stylists Susanna Vento or Anna Pirkola. Even the artist herself, dressed in pale top and slacks at the Hepworth sculpture award photograph, looks like one of the midcentury modern Scandi models wearing a Vento coat. I can’t help but think that the seductive balance and harmony of her assembled materials and textures, the materiality, scale and tactility of her elegant and quirky shapes, as well as the hand-crafted dimension of her work, owe something to the slick photo styling, and even the colours, of the über-minimalist Scandinavians.
Perhaps not. Perhaps this is just a visual snapshot that has been lingering on my mind and somehow carried itself over when I looked at the press material of Marten’s work from the Hepworth sculpture award and the Turner prize. Perhaps I’ve spent too much time looking at the cute blush, copper and dove grey hued images or the the lovely oiled Danish teak on Etsy, so my inner redemption of Marten’s Part offering (new and amazingly sexual daughters), 2014, looks seductively like it may belong to the same palette family. Or perhaps the artist herself has been checking out the same spaces, retaining a similar snapshot in her mind. Her spoons, threads, tiny non-vessels, imaginary modulars seem to suggest so.
Flatlay styling – the method used to showcase a set of small, tactile, covetable objects in close proximity, with plenty of free space, usually against a pale background, photographed from above – has been made popular by the professionals stylists like Vento, but has been taken over by the army of crafters and makers on sites like Etsy, who were looking for a way to display their objects in a way that gave them the advantage of both clarity and curiosity. This is why there often is a pair of copper scissors, a tiny ball of softly coloured wool, a thin calligraphic sprig, a textured ceramic surface, or cleanliness of a gridded notebook page. These small objects create balance and richness on a photograph, harmonising in pale yet fresh unison, creating new and interesting drifts of gaze across the canvas.
I find similar quality in Marten’s work. I appreciate, warmly and wholeheartedly, the beautiful multidimensional universe of gently yet thoughtfully, precisely yet wistfully arranged objects. I prefer them for being dreamscapes and not useful designer things. Every pale ochre, darkest shadow-on-snow white, every oyster hue edged with gunpowder, pale powdery blue obscuring the rim of faintest petal; every charcoal line drawn across space followed by its shadow; every curl and curve breaking and denying the melancholy weight of midcentury horizontals, they please me. They fill me with a very non-consumerist joy, a playful joy of inner song which needs no politics, no art historicism, nothing to buy, no-one to meet, nothing to read up, catch up with, reflect upon, other than its own inner dance, which is precise, light, and frail like a phrase on the tip of the tongue that has not been found yet.
This, critics say, is the “characteristic of the times we live in”. Endless window gazing, tactile pleasures of good crafting, marginal paraphrases of the minor universes that preoccupy us – an escape into dainty, sweet spaces of (an)esthetised, eternal polar lights.
Hepworth would raise an eyebrow.
The Hepworth Prize for Sculpture exhibition is at the Hepworth Wakefield until 19 February.
The Turner Prize 2016 exhibition is at Tate Britain, London, until 2 January.
_________________________
Lasta pokućarka
Piše Aleksandra Lazar
Dopada mi se rad Helen Marten, a znam tačno i zašto.
Helen Elizabet Marten (1985) je nova mlada kometa Britanske umetničke scene.Umetnica sa prvom samostalnom izložbom u Britaniji 2012, Marten je tri godine kasnije predstavljala svoju zemlju na Venecijanskom bijenalu, dok je ove godine posle izložbe u Serpentajn galeriji u Londonu osvojila prvo inaugurativnu Hepvort nagradu za skulpturu, a potom i prestižnu Tarnerovu nagradu.
Šta stvara umetnica koja je osvojila nagradu koja nosi ime najznačajnije Britanske vajarke dvadesetog veka, Barbare Hepvort? Naoko, svet malih, ručno izrađenih objekata sklopljenih u nepredvidljive strukture, čije teksture, boja i prvobitna namena variraju, dok sve zajedno opstaje u koherentnoj, konceptualno nejasnoj ali estetski zanimljivoj celini.
Kritičarka Šarlota Higins priznaje da je Martenin rad “đavolski teško objasniti”, dok je kritičar Gardijana Adrian Serl naziva “umetnicom koja misli drugačije od nas”.
A u stvari, možda Serl slabo poznaje rutine i opsesije umetnika digitalnog doba kojima je uvek otvoreno bar 7-8 sajtova na desktopu iz kojih povremeno zrače polarne svetlosti visokoestetizovanog dizajna.
Ni jedno od objašnjenja Marteninog procesa ne otkriva previše o njenom radu; ali ono što je možda izmaklo Serlu je baš taj način na koji se Martenine instalacije kupaju u blagom sjaju svetlih tonova, taktilnog bogatstva i vitkih vertikala.
Vitkost, sakojom se objekti pružaju preko galerijskog prostora kao nežni prostorni crteži, akumulacija detalja, gradacija tekstura, boja i nijansi podseća na flatline stajling finskog dizajna.
Sličan prostorni ili dvodimenzionalni stajling česta je pojava na foto-kolekcijama sa Pinteresta i Instagrama, među sledbenicima smirenih kompozicija skandinavskih stilistkinja Suzane Vento i Ane Pirkole. Čak i fotografija umetnice, kratke plave dečačke kose, odevene u svetli džemper i pantalone, podseća na reklamu za skandinavski Vento kaput. Nije ni čudo što mi se njeni radovi dopadaju – i sama uživam u finskom dizajnu i povratku retro-modernizma i minimalizma. Balans i harmonija Marteninih kompozicija, kvaliteti intrigantno stručno izrađenih elemenata, njihove proporcije, dimenzije, međusobni odnos – sve odaje svesni ili nesvesni omaž skandinavskom, a posebno finskom, neo-minimalizmu.
A možda i nije tako. Možda je u pitanju samo vizuelni eho koji je predugo boravio u mom vidnom polju, pa se tako i preneo u trenutku dok sam gledala materijal sa Marteninih skorašnjih izlozbi. Možda sam i sama provela previše dugo posmatrajući te blage stajlinge sa bojama breskve, bakra i golubije sive, žudeći za oblinama sveže navoštene hrastovine na Etsiju, tako da počinje da mi se pričinjava kako Martenin rad “Delimična ponuda (nove i izuzetno seksualne kćeri)”, 2014, nastanjuje sličnu ili srodnu paletu. Možda sličan vizuelni eho progoni i umetnicu; njene kašičice, tkanine, posude, maštovito nefunkcionalni modularni elementi sugerišu da je možda baš to u pitanju.
Flatlay styling je metod predstavljanja sitnih taktilnih objekata slikanih najčešće naspram svetlo obojene pozadine, direktno odozgo i bez senki. Sve je popularniji zahvaljujući profesionalnim stilistima kao što je Suzana Vento, ali i čitavoj armiji hobista-amatera na sajtovima kaošto je Etsy, koji su usvojili ovaj način da predstave svoj dizajn na što jasniji i privlačniji način. Kolekcije sitnih predmeta koji služe samo kao stajling (kao što je par bakarnih makazica, klupko nežne vune, tanka kaligrafski ispružena grančica, mermerna pločica ili čista prazna stranica notesa sa kockicama) stvaraju osećaj ravnoteže, topline i bogatstva, stvarajući nove i interesantne slojeve slike-reklame.
Pronalazim sličan kvalitet kod rada Helen Marten. I naravno cenim njen kompleksni svet precizno zamišljenih i još minucioznije izrađenih objekata. Dopadljivi su upravo stoga što nisu dizajn, niti imaju ikakvu upotrebnu svrhu: mogu da uživam bez osećaja krivice u nijansama, linijama, prostornosti i dovitljivosti koje odišu ne-potrošačkom radošću, razigranom apolitičnošću, bez potrebeda se o bilo čemu razmišlja, da se nešto pamti, bez odnosa sa istorijom, umetnošću, politikom, poezijom niti društvenim odnosima. Ovo je, kažu kritičari, “odlika sveta u kome živimo”. Posmatranje beskrajnih izloga, čulna zavodljivost detalja, marginalne parafraze svetova koji nas svakodnevno okupiraju, a potom opet bekstvo u slatkaste prostore estetizovane, amputirane, večne polarne svetlosti.
Rad Helen Marten je privlačan u svojoj apolitičnosti, odvojen od ideje da umetnost služi kao kanal za iznalaženje smisla. Barbara Hepworth je bila umetnica modernizma, nije bila politična, ali je stvarala u registru koji je težio da nadvlada date okolnosti, da shvati prirodu stvaralaštva i pokrene dublje promišljanje. Marten možda ne oseća potrebu da kaže ništa niti radom ni o radu, izvan ličnog mehura od sapunice. To je možda simptomatično za naše doba, ali o tom simptomu takođe treba razgovarati.
“Hepvort nagrada za skulpturu” traje u Hepvort Vejkfildu do 19. februara 2017.
Tarner nagrada traje u Tejt Britan u Londonu do 2. januara 2017.
, and I think I know exactly why. None of the fangled explanations of her process that I have read s){kind=link}