Dve izložbe Centra za fotografiju
Centar za fotografiju (CEF) je u kratkom vremenskom periodu priredio dve izložbe koje na različite načine kontekstualizuju fotografije iz kolekcije ove organizacije. Iako reprezentativne, izložbe otvaraju pitanja o tome na koji se način arhivira fotografska građa i kako se drušvo odnosi prema nedovoljno prepoznatim vrednostima koje postoji u Srbiji. Ovom prilikom prenosimo materijal koji nam je ustupio CEF.
U Umetničkoj galeriji u Kruševcu 27. decembra 2014. godine otvorena je izložba Trideset fotografija iz kolekcije Centra za fotografiju u kustoskoj realizaciji Mihaila Vasiljevića i Ivana Petrovića, osnivača i urednika Centra za fotografiju.
Izložba Trideset fotografija iz kolekcije Centra za fotografiju sastoji se od trideset fotografija osamnaest autora. Na izložbi su predstavljeni radovi savremenih umetnika Dragana Pešića, Aleksandrije Ajduković, Zorana Popovića, Ljubomira Šimunića, Ivana Arsenijevića, Dragana Petrovića, Zorana Obradovića i Petra Mirosavljevića; fotografije fotografa-zanatlija Adama Paunovića, Dragana Krčmarevića i Jovana Radovića, kao i fotografije sedmoro nepoznatih autora. Izložene fotografije nastale su u periodu od 1892. do 2004. godine. Izložba nije tematski koncipirana i potencijalno je polazište za razumevanje različitih društvenih fenomena.
Izložba pre svega treba da bude reprezentativni pokazatelj nedovoljno prepoznatih vrednosti koje postoje u Srbiji. Osetljiv istorijski fotografski materijal iz dana u dan nepovratno nestaje i bezbrojni su primeri njegovog uništavanja. Institucionalizovano fotografsko nasleđe nalazi se u muzejskim i drugim arhivima, ali taj materijal je u najvećem broju slučajeva neistražen ili ograničen na ilustrativnu funkciju. Savremene privatne foto-umetničke arhive, iako pažljivo čuvane za vreme života autora, posle njihove smrti postaju opterećenje.
Čini se da u vreme kada se svakodnevno prave milioni fotografija nije naročito potrebno plašiti se za opstanak i razumevanje fotografije. Međutim, upravo u vreme hiperprodukcije fotografija, neophodno je ustanoviti i održavati sistem vrednosti koji će dozvoliti široj i stručnoj javnosti odgovarajući kontekst za razumevanje i proučavanje fotografije u svim njenim inkarnacijama.
U okviru pratećeg programa izložbe, 16. januara 2015. godine održana je prezentacija o radu Centra za fotografiju na kojoj su govorili urednici i osnivači ovog udruženja. Osim projekata osmišljenih u okviru delatnosti Centra za fotografiju bilo je reči i o fotografskoj koloniji “Dislokacije” održanoj 2014. godine u Orlovatu nedaleko od Zrenjenina o kojoj je govorila Maida Gruden.
U KONTAKT galeriji u Studentskom kulturnom centru u Kragujevcu u utorak 03. februara 2015. otvorena je izložba “Fotografije umetnika iz kolekcije Centra za fotografiju”.
Izložba Fotografije umetnika iz kolekcije Centraza fotografiju sastoji se od jedanaest fotografija osam fotografa-umetnika. Na izložbi su predstavljeni radovi savremenih umetnika Zorana Popovića, Dragana Pešića, Aleksandrije Ajduković, Ljubomira Šimunića, Ivana Arsenijevića, Dragana Petrovića, Zorana Obradovića i Petra Mirosavljevića.
Prenosimo vam deo radne atmosfere koja je zabeležena tokom postavljanja radova.
Hronološki, izložba neujednačeno pokriva period od sedamdesetih godina do danas. Radovi su raznoliki po sadržaju i temama kojima se bave. Fotografije koje predstavljaju konceptualnog umetnika Zorana Popovića, zapravo su fragmenti sa izvođenja njegovog performansa Aksiomi. Dok Ljubomir Šimunić tokom osamdesetih godina pravi alternativni foto-album sopstvene porodice, Dragan Petrović snima Fotografije iz Srbije koje, na podjednako neuobičajennačin, predstavljaju okolnosti srpske svakodnevice. Rad iz serije fotografija Ljudi iz baraka Ivana Arsnijevića prikazuje detalj male bašte u radničkom naselju u Kragujevcu, jednom od pozitivnih primera kontinuiteta osuđenih na nestanak.
Fotografija Aleksandrije Ajduković deo je projekta Tigrice u kome se autorka bavi pitanjima navika, oblačenja i mode, fotografišući žene koje nose odeću sa šarama divljih mačaka. Dragan Pešić predstavljen je jednom od fotografija iz njegove bogate zaostavštine. U pitanju je fotografija iz rada Parovi u kome Pešić stvara zastrašujući fikcionalni svet naseljen igračkama, minijaturnim predmetima i ukrasima. Na klasicističkom tragu, Zoran Obradović fotografiše uvenulo cveće u trenutku kada se iz simbola lepog pretvara u simbol smrti. Fotografija maturanta Gimnazije u Sremskoj Mitrovici, jedna je od nekoliko stotina reprezentativnih portreta koje je Petar Mirosavljević napravio za potrebe samih učenika.
Koncepcijski okvir izložbe Fotografije umetnika iz kolekcije Centra za fotografiju vezan je za njen potencijalni simbolički značaj. Više od promocije samih umetnika, njihovih dela i kolekcije, izložba je rezultat napora koji se svodi na potrebu za ustanovljavanjem i održavanjem sistema vrednosti u kome je fotografija prepoznata kao značajan činilac kulture u Srbiji na nivou koji ne zaostaje za globalnim dešavanjima.
Mihailo Vasiljević, iz teksta za katalog izložbe
_______________
Nevladino i neprofitno udruženje osnovano 2011. godine u Beogradu, sa ciljevima istraživanja, proučavanja i promovisanja fotografije kao društvenog fenomena u najširem smislu. Neki od ciljeva rada i delatnosti CEF-a jesu: širenje znanja o fotografiji; formiranje kolekcije fotografskih artefakata (fotografija, negativa, istorijski značajne fotografske opreme i materijala); afirmacija fotografije u kontekstu srpske kulture; razmena iskustava sa organizacijama i udruženjima slične vrste u zemlji i inostranstvu; javna zalaganja za poboljšanje uslova čuvanja fotografske baštine.
Osnivači i urednici Centra za fotografiju su Ivan Petrović i Mihailo Vasiljević, vizuelni umetnici i fotografi iz Beograda. Od 2014. godine u uredničkom timu Centra za fotografiju prisutna je i istoričarka umetnosti iz Beograda Maida Gruden.