Mihailo Vasiljević / Srpska mitologija
serija fotografija (2005 -)
C print
Formati: 50x50cm, 50x63cm, 75x75cm, 75x95cm
Srpska mitologija uporno izostaje iz mnogobrojnih mitologizacija srpskog identiteta. Ovo je posebno neobično zbog toga što je mitsko poimanje sveta i dalje prisutno i veoma aktuelno u ovdašnjoj svakodnevici. Običaji vezani za mnoge predmete ili pojave, kao i verovanja u vezi sa tradicionalno najvažnijim događajima (rođenje, venčanje, smrt) imaju jaku i vidljivu prehrišćansku osnovu. Možda se može reći da kod Srba „mitska dimenzija čini suštinu verovanja i obrednih postupaka vezanih za odnos prema onostranom“ (B. Jovanović). Kompleksni spoj nasleđa paganske religije i hrišćanstva, karakterističan za celu Istočnu Evropu, Mirča Elijade je nazvao kosmičko hrišćanstvo.
Potencijal fotografije kao umetnosti često biva prepoznat u drugim, neumetničkim upotrebama ovog medija. U tom smislu, utilitarna etnološka fotografija bila je polazište za pravljenje ovog rada, koji se može tumačiti kao obrnuta etnografija. Ove fotografije su osmišljene kao suprotnost naučnim dokumentima, ali i slikovitim etno-fotografijama koje prave foto-amateri. […] Fotografisani predmeti i scene pripadaju običnom, svakodnevnom vizuelnom iskustvu. Rolan Bart u Mitologijama primećuje da su savremeni mitovi najčešće prisutni kroz nezanimljive, dosadne slike čije je značenje oslobođeno tereta i spremno za novu potrošnju. Nasuprot tome, može se reći da su relativno obični motivi ovih slika mitologizirani, odnosno uvedeni u svet umetnosti. Njima je dodato konotativno značenje zbog koga postaju podjednako važni kao i retki naučni specimeni.
Bilo da se radi o politici ili o religiji, mitološki mehanizam danas je u funkciji ideologije. Iako su fotografije nastajale prema motivima srpske mitologije, koncept nije didaktičko ilustrovanje, već konstatovanje da su dugoročni kulturni diskontinuitet i mitomanija koja ga prati u direktnoj vezi sa nerazumevanjem mnogih specifičnosti srpskog nasleđa.
Mihailo Vasiljević 2013.