Ana Adamović / Dva hora
Dvokanalna video instalacija, 2.03′
2013/ 14
Nekadašnji doživotni predsednik Jugoslavije – Josip Broz Tito – svakog 25. maja, dana kada se obeležavao njegov rođendan, među mnoštvom ostalih poklona dobijao je od građana i fotografske albume. Danas se najveći broj njih čuva u Muzeju istorije Jugoslavije u Beogradu i predstavlja dragoceni dokument koji svedoči o tome kako je narod Jugoslavije želeo da se predstavi svome neprikosnovenom lideru.
Albumi koji su mu kao rođendanski poklon svake godine stizali od pionirskih organizacija, osnovnih škola i drugih dečjih ustanova širom Jugoslavije uglavnom imaju veoma sličnu dramaturgiju. Tako je u slučaju škola na početku uvek posveta, odnosno čestitka predsedniku, potom sledi fotografija spoljašnjosti škole, da bi se nakon toga nizale fotografije unutrašnjosti, grupni portreti učenika, časovi, brojne aktivnosti. Naravno, u svakom albumu se nalazi i niz fotografija sa mnogobrojnih priredbi, lokalnih sletova, susreta, slike folklora, predstava, recitala i, neizostavnih horova. Barem po jedna fotografija hora nalazi se u gotovo svakom albumu poslatom Titu od dece Jugoslavije. Fotografija školskog hora nalazi se i u albumu poslatom kao rođendanski poklon predsedniku od pionira i omladinaca I zavoda za odgoj gluhe djece u Zagrebu 1962. godine. Četrnaestoro dece peva na bini, isped njih dirigentkinja a iza parola «Živio Dan mladosti».
Ova fotografija polazište je i vizuelna referenca rada Dva hora. Razlika je u tome, što za razliku od fotografije u video radu deca izvode pesmu danas i kod nas opšteprihvaćenim jezikom znakova, jezikom koji se u zvaničnim jugoslovenskim školama za odgoj dece oštećenog sluha nije koristio šezdesetih godina. U to vreme pa sve do devedesetih godina prošlog veka, insistiralo se na tome da deca oštećenog sluha i moći govora vokalizuju reči, pa su i deca na fotografiji zabeležena dok pevaju. Deca u video radu izvode pesmu Mi stvaramo smelo Srećka Đurđevića, nađenu u pesmarici Deca pevaju Titu koja sadrži patriotske dečje pesme prigodne za horsko pevanje prilikom državnih praznika ili ostalih školskih, odnosno pionirskih proslava. Tu ili sličnu pesmu posvećenu domovini, izgradnji, bratstvu i jedinstvu, koje su slavile mladost i životni elan, decenijama su izvodili brojni horovi širom Jugoslavije. Pesmu slične sadržine najverovatnije izvodi i hor dece oštećenog sluha sa fotografije koja je poslata iz Zagreba 1962. godine.
Polazeći od fotografije iz 1962. godine, rad Dva hora ispituje karakter totalitarnih ideologija kako u prošlosti tako i danas, kao i manipulaciju decom u uspešnom predstavljanju i legitimisanju bilo koje ideologije sa totalitarnim pretenzijama.
MI STVARAMO SMELO
Sa pesmom na usnama našim
mi kročimo složno i silno,
pod zastavom našega rada
djelo sad gradimo novo;
Jer snažne su mišice naše
i bistar je um naš mlad,
s tog domovini sebe dati
svaki je od nas rad.
Mi stvaramo smelo, budućnost
za nas u zemlji bratstva, jedinstva,
u zemlji slobodnoj.
__________________
Autor pesme Mi stvaramo smelo – Srećko Đurđević
Hor: Sara Dukić, Milica Dobroka, Danica Gojković, Ivan Jovičić, Kenan Kučević, Jovana Madlić, Nađa Manić, Mihajlo Nikolić, Saša Prendić, Nevena Stojković, Ognjen Tasovac, Milica Vučković
Dirigentkinja – Dijana Dukić
Direktor fotografije i postprodukcija – Vladan Obradović
Zvuk – Srđan Bajski
Klavir – Srđan Marković
Rad je realizovan u saradnji sa Udruženjem tumača za lica oštećenog sluha Srbije – UTLOSS. U radu učestvuju deca V razreda osnovne škole “Mihajlo Pupin” iz Zemuna i štićenici internata za decu oštećenog sluha “Stefan Dečanski”.
Rad je realizovan uz podršku i pomoć Dijane Dukić, Vladana Obradovića, Srđana Bajskog, Pavla Pekića, Muzeja istorije Jugoslavije i Beogradskog dramskog pozorišta.