Ivan Petrović / Sve je dobro
Tokom avgusta je u Galeriji Artget Kulturnog centra Beograda održana izložba Ivana Petrovića Sve je dobro kao deo projekta „Fotografski dijalozi — savremena umetnost i fotografsko nasleđe“ koji se u organizaciji Centra za fotografiju realizuje povodom jubileja dvestagodišnjice rođenja Anastasa Jovanovića. U okviru izložbe su predstavljeni radovi iz dve Petrovićeve serije fotografija: Dokumenti i Noćne promenade. Uz fotografije izložbene postavke prenosimo tekst Oko portreta Miroslava Karića i Slađane Petrović Varagić koji je nastao povodom ove izložbe.
“Autorsku, fotografsku praksu Ivana Petrovića najpre treba razmatrati i razumevati kroz niz drugih umetnikovih delovanja i istraživanja kada je reč o kompleksnosti fotografskog medija. Naime, Petrovićev rad poslednju deceniju i po intenzivno se razvija u polјu umetničke produkcije, ali isto tako i u domenu edukacije, teorijskih interpretacija i proučavanja fotografske slike sa različitih aspekata njenog statusa, funkcije, značenja u istorijskim i savremenim kontekstima. Svakako treba pomenuti i njegov vrlo posvećen angažman u prikuplјanju, sistematizaciji i čuvanju različitih fotografskih materijala koji već nekoliko godina unazad zajedno sa kolegom Mihailom Vasilјevićem sprovodi kroz aktivnosti Centra za fotografiju. Petrovićeva interesovanja za konceptualnu umetnost, avangardni i dokumentarni film, profesionalnu i amatersku fotografsku delatnost i arhivsku fotografsku građu, razvijaće njegov fotografski rad u široj perspektivi sagledavanja mnogostrukih upotreba, višeznačnosti i recepcije fotografije kako u umetničkim kontekstima tako i u okolnostima u kojima se proizvodi kao masovna društvena/ komunikacijska praksa. U tom smislu dominantni tematski i problemski sadržaji Petrovićevih fotografskih serijala koji su zaokruženi autorovim dugogodišnjim istraživanjima ili koncipirani kao rad u nastajanju jesu pitanja nasleđa i pamćenja, ali i zaboravlјanja i diskontinuiteta u procesima kulturnog razvoja, u okviru čega su i odnosi individualnih sećanja i kolektivne istorije, kao i uloga fotografije kao dokumenta, umetničkog predmeta i istorijskog artefakta unutar konstanto transformišućih sociopolitičkih, kulturoloških i tehnoloških prilika.
Ivan Petrović sopstvenoj fotografskoj produkciji vrlo često pristupa kao arhivi, pri čemu pojedinačne fotografije ili fotografije iz određenih serijala tretira kao materijal za dalјe reinterpretacije, rekontekstualizacije i uvod u nove narativne i značenjske celine. Nјegove metode rada u ovakvim postupcima jesu najpre selekcija, kao i naknadna auto-kustoska namenska povezivanja u okviru različitih izlagačkih formata. Tako se i aktulena izložba Sve je dobro artikuliše kroz postojeće foto-projekte Dokumenti i Noćne promenade koji svojim susticanjem sučelјavaju ne samo dva perioda u njegovom radu već i dva pristupa – idejni i tehničko-tehnološki, kao i različita tematska interesovanja za okruženja kojima pripada i kojima se bavi. Projekat Dokumenti koncipiran kao kompilacija fotografskih radova iz 12 serija koje nastaju od 1997. do 2009. godine, predstavlјa Petrovićevo kontinuirano propitivanje fotografije kao svedočanstva što u proniclјivom uočavanju i registrovanju pojava svakodnevnog života u Srbiji donosi specifičan autorski iskaz o složenostima natkrilјujućih istorijskih zbivanja i tranzicionih procesa kroz koje je prolazilio ili u kojima se još uvek nalazi naše društvo. Noćne promenade sa druge strane čini serija digitalnih foto-zapisa portretisanih lјudi tokom večernjih izlazaka i šetnji korzoom, koje umetnik najpre beleži u rodnom Kruševcu. Nјegova intencija u ovom slučaju jeste u početnoj ideji da fokus stavi na fenomen „odevanja“ i fizičkog izgleda portretisanih u grupama i pojedinačno, a dalјe dovodi do izvođenja različitih zaklјučaka o kulturnim i supkulturnim identitetima u javnom prostoru. Realizovane kao višegodišnje istraživanje, Noćne promenade dobijaju karakter svojevrsne socio-antropološke vizuelne studije koja u pojavnostima protagonista otkriva mnogo više pojedinosti o društvenim dinamikama i kolektivnim ponašanjima, interpersonalnim relacijama i psihologiji grupe, prostorima manifestovanja društvenosti, duhu i atmosferi zajednice u malim urbanim sredinama.
Iako fotografije iz dva pomenuta projekta povezane u zajedničku celinu Sve je dobro predstavlјenu u Galeriji Artget tretiraju lјudski lik u različitim kontekstima, Ivan Petrović ih ne posmatra kao portretne fotografije. Pre svega, on ih definiše kao fotografije koje u centar pažnje stavlјaju čoveka i „ličnu istoriju pojedinca nasuprot zvanične statistike“. Uvedene u nov tematski okvir, izložene fotografije su tek polazišta za značenja koja će se generisati unutar celine njihovih odnosa. Među njima se uspostavlјaju novi relacijski odnosi kroz priče i situacije u kojima su nastajale paralelno sa kontekstima i narativima istorijskih događanja i tokova. Koliko god prikazima, fragmentima iz malih, običnih života i neposrednih svakodnevnih okruženja ostajale u domenu ličnih svedočenja, izabrane fotografije Petrovićevom intervencijom postaju relevantni činioci u građenju slike jedne društvene stvarnosti i njenog kolektivnog pamćenja.”
Ivan Petrović (Kruševac, 1973) je diplomirao 2002. godine na Odseku za fotografiju, na Akademiji umetnosti „Braća Karić“ u Beogradu. Pored fotografije, koja predstavlja osnovnu oblast njegovog delovanja, bavi se i kratkom formom dokumentarnog filma i videom. Umetnička praksa Ivana Petrovića proističe iz višeznačnog istraživanja fotografskog medija i zasnovana je uzajamnim odnosima dokumentarizma, aproprijacije i revalorizacije. Tematska interesovanja usmerena su mu ka pitanjima istorije, nasleđa i diskontinuiteta, identiteta i lične istorije pojedinca, kao i pozicije koju medij fotografije zauzima usled izmenjenih kulturnih, društveno-političkih ili tehničko-tehnoloških paradigmi. Koosnivač je i urednik Centra za fotografiju (2011). Inicijator je i urednik Foto-foruma (2010–2011). Autor je i priređivač knjige Foto-forum, razgovori o fotografiji (2016). Dobitnik je nagrade „Dimitrije Bašičević Mangelos“ (2008).